Ons artroseprogramma

Artrose, soms ook wel gewrichtsslijtage genoemd, is de meest voorkomende chronische gewrichtsaandoening. Artrose kan alle gewrichten aantasten maar komt het meest voor in de kleine gewrichten van de vingers, knieën, heupen, lage rug en nek en de basis van de duim en grote teen. Volgens GlobalData zal artrose in 2020 de op drie na meest voorkomende oorzaak van invaliditeit zijn. Volgens schattingen van GlobalData zal het aantal gediagnosticeerde gevallen tot 2024 oplopen tot circa 131 miljoen.

In normale gewrichten is het uiteinde van elk bot bekleed met een stevig, rubberachtig materiaal: kraakbeen. Kraakbeen zorgt voor een zacht en glad oppervlak voor de beweging van het gewricht en het fungeert als buffer tussen de botten. Bij artrose wordt het kraakbeen afgebroken, wat leidt tot pijn, zwelling en problemen bij het bewegen. Naarmate de artrose verergert, kan ook het bot gaan degenereren en er kunnen zich zijdelingse uitsteeksels vormen aan het bot. Er kunnen kleine stukjes bot of kraakbeen losraken en in het gewricht gaan ronddrijven. In het lichaam treedt een onstekingsproces in, waarbij cytokines (proteïnes) en enzymen ontstaan die nog meer schade toebrengen aan het kraakbeen. In het eindstadium van artrose is er helemaal geen kraakbeen meer en wrijven de botoppervlakken direct tegen elkaar aan, wat tot gewrichtsschade en nog meer pijn leidt.

Hoewel het op elke leeftijd kan voorkomen, komt artrose het meest voor bij mensen boven de 65. Gebruikelijke risicofactoren omvatten obesitas, eerdere gewrichtsongevallen, overbelasting van het gewricht en zwakke dijbeenspieren. Bij één op de twee volwassenen zullen op enig moment symptomen van artrose in de knie ontstaan. Bij één op de vier volwassenen zullen vanaf het 85e jaar symptomen van artrose in de heup ontstaan. Huidige behandelingen voor artrose omvatten gewichtsverlies, fysiotherapie, pijn- en ontstekingsremmende medicijnen, en operaties, allemaal gericht op het bestrijden van de symptomen van de ziekte. Op dit moment zijn voor artrose geen ziektemodificerende geneesmiddelen beschikbaar. In 2016 bedroeg de omzet uit medicijnen (generieke pijnstillers) voor artrosepatiënten circa $4 miljard.

GLPG1972 is een door ons in samenwerking met Servier ontwikkeld kandidaatgeneesmiddel. GLPG1972 werkt in op ADAMTS-5, een belangrijke aggrecanase die een rol speelt in de afbraak van aggrecaan in gewrichtskraakbeen. ADAMTS-5 is in de literatuur in zowel diermodellen als menselijke explantaten gevalideerd en van AGRS, een restproduct van de kraakbeen afbrekende werking van ADAMTS-5, is aangetoond dat het toeneemt in de gewrichten van humane artrosepatiënten.

In juni 2016 hebben we bekendgemaakt dat GLPG1972 over het algemeen goed verdraagbaar is bij gezonde vrijwilligers in een Fase 1 studie, waarbij het middel voor het eerst aan mensen is toegediend. In deze studie leidde toediening van GLPG1972 bij deze vrijwilligers binnen twee weken tot aan 60% verlaging van ARGS neo-epitoop, een biomarker voor afbraak van kraakbeen via het ADAMTS-5-traject.

We hebben GLPG1972 in de Verenigde Staten geëvalueerd in een gerandomiseerde, placebogecontroleerde, dubbelblinde Fase 1b studie bij 30 patiënten in de leeftijd tussen 50 en 75 jaar met een diagnose van artrose in knie en/of heup. Patiënten kregen één van drie mogelijke doses GLGP1972 of placebo gedurende in totaal 4 weken, met 3 weken follow-up.

In deze Fase 1b studie werd GLPG1972 goed verdragen. Er was één geval waarin de behandeling werd beëindigd, waarbij sprake was van een omkeerbare afwijkende leverfunctietest op dag 15 in de cohort met de hoogste dosis. Bij behandelde patiënten was sprake van een dosisafhankelijke verlaging van ARGS neo-epitoop ten opzichte van placebo:

Sterke afname van ARGS
’1972 F1b-studie met artrosepatiënten

We ontwikkelen GLPG1972 samen met Servier. We komen in aanmerking voor succesbetalingen en enkelcijferige royalty’s over potentiële commerciële verkoop van GLPG1972 en  we behouden de volledige commerciële rechten in de Verenigde Staten. In juli 2017 heeft Servier GLPG1972 in licentie gekregen voor verdere ontwikkeling naar studies met artrosepatiënten buiten de Verenigde Staten. Beide ondernemingen treffen de voorbereidingen van een wereldwijd Fase 2 programma om het risico/batenprofiel van GLPG1972 bij artrosepatiënten te evalueren. We verwachten dit programma in 2018 te starten.