3. Kritische boekhoudkundige ramingen en beoordelingen

Bij de toepassing van de grondslagen voor financiële verslaggeving, dienen wij oordelen, schattingen en veronderstellingen te maken over de boekwaarde van activa en verplichtingen die niet op eenvoudige wijze uit andere bronnen op te maken zijn. De schattingen en hiermee verbonden veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en andere factoren die worden beschouwd relevant te zijn. De eigenlijke resultaten kunnen verschillen van deze ramingen.

Onze schattingen en veronderstellingen worden beoordeeld op permanente basis. Herzieningen van boekhoudkundige schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien, indien de herziening alleen voor die periode van toepassing is, en in de huidige en toekomstige perioden als de herziening zowel op de huidige als toekomstige perioden betrekking heeft.

Het opstellen van de jaarrekening conform IFRS verplicht het management beoordelingen en ramingen te maken en veronderstellingen te gebruiken die zowel de gerapporteerde bedragen van activa en passiva, toelichting van voorwaardelijke activa en passiva op de datum van de jaarrekening als gerapporteerde bedragen van opbrengsten en kosten in de loop van de verslagperiode beïnvloeden. De werkelijke resultaten kunnen verschillen van deze ramingen.

De volgende zijn kritische ramingen en beoordelingen die wij hebben gemaakt in het proces van de toepassing van de grondslagen voor financiële verslaggeving die het meest van invloed zijn op de cijfers erkend in de geconsolideerde jaarrekening die elders in dit jaarverslag zijn opgenomen.

Kritische boekhoudkundige beoordelingen

Akkoord met Gilead over de intekening op aandelen – classificatie als afgeleid financieel actief of als instrument van het eigen vermogen

Zoals beschreven in toelichting 8, verbond Gilead Sciences, Inc. (“Gilead”) zich op 16 december 2015 tot een kapitaalonderschrijving van Galapagos NV met $425 miljoen door intekening op nieuwe aandelen aan een vaste prijs van €58 per aandeel, inclusief uitgiftepremie, en dit bij inwerkingtreding van de licentie- en samenwerkingsovereenkomst met Galapagos op 19 januari 2016.

Men moest kritisch oordelen of deze impliciete intentie van Gilead om in te tekenen op de aandelen van Galapagos moet beschouwd worden als een eigenvermogensinstrument van Galapagos of als een afgeleid financieel actief. IAS 32 vereist dat een afgeleid product bestempeld kan worden als een eigenvermogensinstrument enkel als de uitgever (Galapagos) de transactie afhandelt door het inwisselen van een “vast bedrag in cash of een ander financieel actief voor een vaste hoeveelheid van instrumenten van zijn eigen vermogen”. Omdat de hierboven vermelde verbintenis van Gilead in U.S. dollar was, varieerde het werkelijk aantal door Galapagos uitgegeven aandelen met de fluctuatie in de wisselkoers U.S.dollar/EUR tot de datum van inwerkingtreding op 19 januari 2016.

Niettegenstaande het feit dat dit valutarisico beperkt was, oordeelde het management dat deze veranderlijkheid de classificatie van het instrument als eigen vermogen onder IAS 32 belette en daarom werd het beschouwd als een afgeleid product waarvan de wijziging in reële waarde in resultaat werd genomen.

Omzeterkenning

Het evalueren van de criteria voor de erkenning van de omzet met betrekking tot ons onderzoek en ontwikkeling en onze samenwerkingsovereenkomsten vereist het oordeel van het management om ervoor te zorgen dat aan alle criteria voldaan werd vooraleer er enige omzet erkend wordt. In het bijzonder zijn dergelijke beoordelingen gemaakt met betrekking tot de bepaling van de aard van de transacties, of gelijktijdige transacties worden beschouwd als één of meer omzetgenererende transacties, de toewijzing van de contractuele prijs (upfront- en succesbetalingen in verband met een samenwerkingsovereenkomst) aan verschillende elementen opgenomen in een overeenkomst, en de vraag of de significante risico’s en voordelen zijn overgedragen aan de koper. Samenwerkingsafspraken worden zorgvuldig beoordeeld om de aard van de risico’s en voordelen van de overeenkomst te begrijpen. Al onze omzetgenererende transacties werden onderworpen aan een dergelijke beoordeling door het management.

Kritische boekhoudkundige ramingen

Reële waarde aanpassing van het akkoord met Gilead over de intekening op aandelen (afgeleid financieel actief instrument)

De reële waarde berekening van dit afgeleid financieel actief werd gecategoriseerd als niveau 3 in de reële waarde hiërarchie van IFRS 13 Aanpassing naar reële waarde.

Deze berekening was gebaseerd op het verschil tussen de uitoefenprijs (€58/aandeel) en de verwachte forward koers van het Galapagos aandeel, verdisconteerd naar de waarderingsdatum. Het notioneel bedrag werd omgezet van U.S. dollar naar EUR met behulp van de forward wisselkoers en het aantal aandelen werd berekend door het EUR bedrag te delen door de uitoefenprijs.

Input gegevens werden bekomen van Bloomberg per 16 december 2015 en 31 december 2015, inclusief:

• EUR OIS Disconto voeten (curve 133)
• Verwachte forward koers van het Galapagos aandeel per 31 januari 2016
• Verwachte forward wisselkoers per 31 januari 2016

Deze berekening was gebaseerd op volgende niet-verifieerbare veronderstellingen:

• De twee tegenpartijen konden zich niet terugtrekken uit de overeenkomst tussen de datum van ondertekening (16 december 2015) en de invoegetreding van de overeenkomst, en het was 100% zeker dat de U.S. Federal Trade Commission groen licht zou geven
• Er werd op de twee waarderingsdata verondersteld dat de overeenkomst voltooid zou zijn op 31 januari 2016. Dit was dan ook de forward datum waarop alle marktdata waren gebaseerd
• Er werd verondersteld dat het effect van de correlatie tussen de koers van het Galapagos aandeel en de wisselkoers EUR/U.S. dollar verwaarloosbaar was. Dit was aannemelijk gezien de korte looptijd van de overeenkomst

Invloed van niet-verifieerbare inputs op de berekening van de reële waarde:

• In de veronderstelling dat de invoegetreding van de overeenkomst 19 januari 2016 was (de werkelijke datum) dan zou de reële waarde van het afgeleid financieel actief per 31 december 2015 €8.367 duizend bedragen.

De waarde van het financieel actief bedroeg op de vervaldag van 19 januari 2016 €65,9 miljoen, en toonde de uitgiftepremie die Gilead betaalde bovenop de slotkoers van ons aandeel op de dag van de kapitaalverhoging. Dit financieel actief verviel op de datum van inwerkingtreding van de share subscription agreement en werd afgeboekt ten opzichte van de rekening uitgiftepremies.

Op aandelen gebaseerde vergoedingsplannen

Wij bepalen de kost van op aandelen gebaseerde vergoedingsplannen (warrantplannen) aan de hand van de reële waarde van het eigen vermogensinstrument op datum van uitgifte. Het inschatten van de reële waarde veronderstelt de keuze van het meest geschikte waarderingsmodel voor deze eigen vermogensinstrumenten, waarbij de kenmerken van de uitgifte een doorslaggevende invloed hebben. Dit veronderstelt ook de input in het waarderingsmodel van een aantal relevante beoordelingen, zoals de geschatte levensduur van de warrant en de volatiliteit. De beoordelingen en het model worden verder gespecificeerd in toelichting 30.

Pensioenverplichtingen

De kost van een toegezegde-pensioenregeling wordt bepaald aan de hand van actuariële waarderingen. Een actuariële waardering veronderstelt het inschatten van discontovoeten, verwachte rendementen op activa, toekomstige salarisverhogingen, sterftecijfers en toekomstige pensioenverhogingen. Door het lange termijn karakter van deze pensioenplannen is de waardering ervan onderhevig aan belangrijke onzekerheden. Wij verwijzen voor bijkomende details naar toelichting 29.

Belastingen

Alertheid is nodig bij het bepalen van het gebruik van overgedragen fiscale verliezen. Uitgestelde belastingvorderingen die voortvloeien uit overgedragen fiscale verliezen of belastingkredieten worden alleen opgenomen in de mate dat er voldoende tijdelijke belastbare verschillen zijn of er overtuigend bewijs is dat voldoende fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee de overgedragen fiscale verliezen of ongebruikte belastingkredieten zullen kunnen verrekend worden. Het is het oordeel van het management dat zo’n overtuigend bewijs momenteel niet voldoende beschikbaar is, behalve voor twee dochterondernemingen die op een cost plus basis werken en als zodanig een uitgestelde belastingvordering erkend hebben. Per 31 december 2016 hadden wij in het totaal ongeveer €311,1 miljoen aan statutaire overgedragen fiscale verliezen die voor onbepaalde tijd kunnen worden gecompenseerd met toekomstige belastbare statutaire winsten, met uitzondering van een bedrag van €18 miljoen in Zwitserland, Kroatië, de Verenigde Staten en Nederland met vervaldatum tussen 2018 en 2030. Op 31 december 2016 bedragen de overgedragen beschikbare fiscale verliezen in België €230,9 miljoen.

Met ingang van 1 juli 2016 wordt het bestaande Belgische systeem van aftrek voor octrooi-inkomsten (PID) afgeschaft en vervangen door het systeem van aftrek van innovatie-inkomsten (IID) (gestemd door het Belgisch Parlement op 2 februari 2017 – gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 20 februari 2017).

Belastingbetalers die gebruik maakten van het vorige PID systeem kunnen nog steeds voor dit PID systeem kiezen (in plaats van het nieuwe IID systeem) en dit voor een periode van vijf jaar (tot 30 juni 2021).

De keuze voor het PID systeem is echter onherroepelijk. Momenteel wordt ingeschat welk systeem het voordeligste is voor Galapagos. Gezien dit lopende onderzoek hebben we beslist om abstractie te maken van het nieuwe IID systeem bij het bepalen van de belastingschuld voor aanslagjaar 2017. Het is mogelijk dat bij toepassing van het nieuwe IID systeem een bijkomende uitgestelde belastingvordering voor verliezen kan erkend worden (onder voorbehoud van verdere analyse).